Πότε και πώς φυτεύονται οι σπόροι λαχανικών;
Πότε και πώς φυτεύονται οι σπόροι λαχανικών;
Μάθε τα πάντα για να φτιάξεις τον δικό σου λαχανόκηπο από σπόρους λαχανικών.
Η κηπουρική είναι μία ενασχόληση αρκετά ευχάριστη και δημιουργική, που τις περισσότερες φορές δρα ευεργετικά για την υγεία μας. Η ικανοποίηση που σου προσφέρει είναι μεγάλη, καθώς βλέπεις τα φυτά σου να μεγαλώνουν, και ακόμα μεγαλύτερη όταν γεύεσαι τους καρπούς τους!
Έφτασε λοιπόν η εποχή να αρχίσεις τις προετοιμασίες για να φτιάξεις το δικό σου λαχανόκηπο. Είτε έχεις κήπο είτε μπαλκόνι, η διαδικασία είναι το ίδιο απλή και απολαυστική.
Μπορείς να αγοράσεις έτοιμα πιστοποιημένα φυτά από κάποιο γεωπονικό κατάστημα. Αν όμως θες να δημιουργήσεις τα δικά σου φυτά από το μηδέν, η λύση είναι μία. Σπόροι Λαχανικών!
Γιατί να προτιμήσεις να φτιάξεις δικά σου φυτά από το να τα αγοράσεις;
Οι σπόροι λαχανικών σου δίνουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσεις όλα τα στάδια της ανάπτυξής τους, από το φύτρωμα μέχρι την πολυπόθητη στιγμή της συγκομιδής των καρπών τους.
Επίσης, οι σπόροι λαχανικών είναι πιο οικονομικοί σε σχέση με τα έτοιμα φυτά. Αυτό γιατί δίνοντας λιγότερα χρήματα, έχεις τη δυνατότητα να αγοράσεις πολλούς σπόρους, από τους οποίους θα αποκτήσεις και περισσότερα μελλοντικά φυτά. Επιπλέον, όσον αφορά τις διαθέσιμες ποικιλίες, έχεις περισσότερες επιλογές σε σχέση με τα έτοιμα φυτά που μπορείς να προμηθευτείς από ένα γεωπονικό κατάστημα. Βρες μεγάλη ποικιλία σπόρων λαχανικών εδώ!
Ποιοι σπόροι μπορούν να φυτευτούν σε σπορείο και ποιοι απευθείας στο χώμα?
Οι σπόροι μπορούν να φυτευτούν είτε απευθείας στο χώμα είτε σε σπορεία / μικρά γλαστράκια και τα φυτά που θα προκύψουν μεταφυτεύονται αργότερα στον κήπο.
Οι σπόροι λαχανικών που θα επιλέξεις να φυτέψεις σε σπορεία είναι αυτοί της τομάτας, πιπεριάς, μελιτζάνας, κολοκυθιού, αγγουριού, πεπονιού, καρπουζιού, λάχανου, μπρόκολου, κουνουπιδιού, μαρουλιού, σέλινου κ.α. Ο λόγος είναι ότι αυτοί οι σπόροι δε φυτρώνουν εύκολα και για να το πετύχεις αυτό θέλουν συγκεκριμένες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας. Επίσης, τα νεαρά φυτά που προκύπτουν μεταφυτεύονται πολύ πιο εύκολα στις αποστάσεις που πρέπει μεταξύ τους.
Κάποιοι σπόροι λαχανικών όμως μπορούν να φυτευτούν απευθείας στο έδαφος, χωρίς αυτό βέβαια να κάνει απαγορευτικό τη δυνατότητα να σπαρθούν και σε σπορείο. Αυτοί είναι οι σπόροι του φασολιού, αρακά, κουκιού, ρεβιθιού, μπάμιας, καλαμποκιού, ηλίανθου, καρότου, παντζαριού, ραπανιού, σπανακιού, αντιδιού, ραδικιού, ρόκας, σέσκουλου κ.α.
Αυτοί οι σπόροι λαχανικών φυτρώνουν πιο εύκολα και αναπτύσσουν πιο γρήγορα ικανοποιητικό ριζικό σύστημα. Επίσης, τις περισσότερες φορές η μεταφύτευση των φυτών που προκύπτουν, από το σπορείο στο έδαφος, είναι πιο δύσκολη και γίνεται με μεγαλύτερο ρίσκο να καταστραφούν.
Πότε πρέπει να φυτέψεις τους σπόρους?
Η στιγμή που οι σπόροι λαχανικών πρέπει να φυτευτούν δεν είναι συγκεκριμένη.
Πρώτον, εξαρτάται από την εποχή σποράς του κάθε σπόρου. Έτσι έχουμε τους ανοιξιάτικους σπόρους λαχανικών και τους φθινοπωρινούς σπόρους λαχανικών.
Δεύτερον, σημαντικό ρόλο παίζει η εποχή της φύτευσης του κάθε φυτού, η οποία μπορεί να διαφέρει λίγο ανά περιοχή. Σίγουρα θα υπολογίσεις ότι για να είναι έτοιμο ένα φυτό από σπόρο, ώστε να μεταφυτευτεί στον κήπο ή τη γλάστρα, θα χρειαστούν 1 έως 2 μήνες από τη σπορά του.
Εάν λοιπόν θέλουμε να έχουμε φυτά, όπως τομάτα πιπεριά, μελιτζάνα, έτοιμα για μεταφύτευση τον Απρίλιο, θα πρέπει οι σπόροι λαχανικών να φυτευτούν σε σπορείο τον Φεβρουάριο. Εάν θέλουμε να καλλιεργήσουμε φυτά μέσα στο Σεπτέμβριο με Οκτώβριο, θα πρέπει οι σπόροι λαχανικών να φυτευτούν τον Ιούνιο – Αύγουστο.
Τι είδος σπόρους λαχανικών να διαλέξεις?
Οι σπόροι λαχανικών που θα επιλέξεις να φυτέψεις θα πρέπει να διαθέτουν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που εσύ επιθυμείς, όπως μέγεθος καρπού, χρώμα και εποχή συγκομιδής.
Υπάρχουν σπόροι λαχανικών που προέρχονται από ποικιλίες και άλλοι από υβρίδια. Οι ποικιλίες είναι σπόροι που συλλέχθηκαν από τον καρπό του φυτού που καλλιεργήθηκε. Έχει επικρατήσει να ονομάζονται «παραδοσιακές ποικιλίες», καθώς πολλές από αυτές διαιωνίζονται εδώ και αρκετές δεκαετίες. Από την άλλη, τα υβρίδια είναι σπόροι που προκύπτουν από τη διασταύρωση σπόρων ποικιλιών, ώστε να αποκτήσουν τα επιθυμητά χαρακτηριστικά της κάθε μίας.
Παρόλο που οι σπόροι υβριδίων είναι πιο παραγωγικοί και δίνουν πιο εύρωστα φυτά, δε μπορούν να αποκτηθούν όπως οι σπόροι των ποικιλιών. Γι’ αυτό και κάθε χρόνο θα πρέπει να προμηθεύεσαι καινούριους. Σε αντίθετη περίπτωση, εάν δηλαδή αποφασίσεις να φυτέψεις σπόρους που μάζεψες από τον καρπό ενός υβριδίου, τα φυτά που θα προκύψουν, η απόδοσή τους, αλλά και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του καρπού τους, δε θα είναι ίδια με αυτά του αρχικού σπόρου.
Τι θα χρειαστείς για να ετοιμάσεις τα σπορεία?
Αν αποφασίσεις να ετοιμάσεις τα φυτά που θα καλλιεργήσεις μόνος σου, θα πρέπει να εφοδιαστείς με τους σπόρους λαχανικών που επιθυμείς, χώμα και σπορεία.
Το χώμα που θα χρησιμοποιήσεις θα πρέπει κατά προτίμηση να είναι ένα ποιοτικό φυτόχωμα ειδικό για σπόρους, που θα βρεις σε κάποιο γεωπονικό κατάστημα. Τα φυτοχώματα ειδικά για σπορεία είναι αφράτα, ελαφριά και διαθέτουν όλα τα κατάλληλα χαρακτηριστικά για την καλή ριζοβολία των σπόρων σου.
Το που θα φυτέψεις τους σπόρους είναι καθαρά δική σου επιλογή. Μπορείς να βρεις πλαστικά φυτωριακά γλαστράκια ή δίσκους σποράς πλαστικούς ή από φελιζόλ, διαφόρων θέσεων που σε διευκολύνουν στη μεταφορά τους. Υπάρχουν επίσης διαθέσιμα σπορεία θερμοκήπια, για να μεγαλώσουν οι σπόροι σου σε ευνοϊκότερες συνθήκες, αλλά και βιοδιασπώμενα σπορεία, για να φυτέψεις το φυτό που μεγάλωσε απευθείας με τη θήκη του στο χώμα.
Πώς θα φυτέψω τους σπόρους λαχανικών?
Αφού λοιπόν προμηθευτείς όλα τα παραπάνω, είσαι έτοιμος για να φυτέψεις τους σπόρους λαχανικών σου. Γεμίζεις τα γλαστράκια ή τις θήκες του σπορείου με χώμα που θα πατήσεις ελαφρά, αφήνοντας ένα δάχτυλα κενό από το χείλος τους. Βάζεις το σπόρο, τον οποίο καλύπτεις με χώμα, όσο χρειάζεται ανάλογα το μέγεθός του, και ποτίζεις. Μεγάλοι σπόροι όπως αρακάς, κουκί, φασόλι, καλύπτονται με 1 – 2 δάχτυλα χώμα, ενώ ψιλοί σπόροι όπως ο μαϊντανός, μαρούλι, ρόκα φυτεύονται επιφανειακά.
Τοποθέτησε τα γλαστράκια σε ζεστό (ιδανικά στους 20-25 ℃) και φωτεινό σημείο, με άμεσο ηλιακό φως. Αν δεν έχεις τη δυνατότητα να φυλάξεις τα σπορεία στο εσωτερικό κάποιου ζεστού χώρου, μπορείς να προμηθευτείς μικρά θερμοκήπια σπορεία ή απλά να τα καλύψεις με νάιλον.
Φρόντισε να διατηρείς το χώμα νωπό. Θα ήταν προτιμότερο να μην ποτίζεις με ποτιστήρι, αλλά ψεκάζεις ελαφριά την επιφάνεια του χώματος με ένα ψεκαστηράκι, για να μην παρασύρεται ο σπόρος από το νερό, αλλά και για να εξασφαλίσεις όσο πιο ψιλή διασπορά του νερού γίνεται. Αυτό όμως προϋποθέτει πιο συχνά ποτίσματα, ώστε να μη στεγνώνει το χώμα.
Αφού οι σπόροι βλαστήσουν, φρόντισε να εκτίθενται σε πλήρες ηλιακό φως, αποφεύγοντας το δυνατό ήλιο του μεσημεριού. Επίσης, όσο οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν θα πρέπει να τους εξασφαλίσεις καλό αερισμό του χώρου, ώστε να αποφύγεις την ανάπτυξη μυκητολογικών ασθενειών. Αν χρησιμοποιείς νάιλον ή θερμοκήπιο, φρόντισε να τα ξεσκεπάζεις κατά τις θερμότερες ώρες της ημέρας.
Γιατί δε φύτρωσαν οι σπόροι που φύτεψες? Γιατί αργούν να φυτρώσουν? Γιατί φύτρωσαν μόνο λίγοι σπόροι από τη μεγάλη ποσότητα που έσπειρες?
Όταν φυτεύεις σπόρους λαχανικών και περιμένεις να βλαστήσουν, στην ουσία τους ξυπνάς από το «λήθαργο» στον οποίο βρίσκονται. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με συγκεκριμένες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας, που διαφέρουν για κάθε είδος σπόρου.
Κάποιοι σπόροι λαχανικών αργούν πολύ να φυτρώσουν (πχ πιπεριά 20-30 μέρες) και κάποιοι άλλοι φυτρώνουν πιο γρήγορα (πχ αγγούρι 6 – 8 μέρες).
Το ότι οι σπόροι λαχανικών που φύτεψες δε φύτρωσαν μπορεί να οφείλεται σε πολλούς παράγοντες.
Ένας από αυτούς είναι το νερό. Για να βλαστήσουν οι σπόροι χρειάζεται να απορροφήσουν συγκεκριμένη ποσότητα υγρασίας. Εάν το πότισμα είναι ανεπαρκές θα καθυστερήσει ή θα εμποδίσει το φύτρωμά τους. Από την άλλη, και το υπερβολικό πότισμα δρα εις βάρος του σπόρου αφού μπορεί να τον σαπίσει.
Ένας άλλος παράγοντας που παίζει ρόλο στο φύτρωμα των σπόρων λαχανικών είναι η θερμοκρασία. Εάν την εποχή που φύτεψες το σπόρο επικρατούν χαμηλές θερμοκρασίες, αυτές δε θα του επιτρέψουν να ξυπνήσει από το λήθαργο. Η θερμοκρασία του χώματος την άνοιξη αργεί να ανέβει, έτσι για επισπεύσεις τη διαδικασία του φυτρώματος, είναι προτιμότερο να τους φυτέψεις πρώτα σε σπορεία.
Αλλά και οι υψηλές θερμοκρασίες μπορούν εξίσου να εμποδίσουν το φύτρωμα συγκεκριμένων ειδών σπόρων. Για να αυξήσεις τις πιθανότητες να το πετύχεις αυτό, φρόντισε να διατηρείς την υγρασία τους χώματος, ειδικότερα κατά τους θερμούς μήνες.
Για να εξασφαλίσεις το ότι οι σπόροι λαχανικών σου θα φυτρώσουν πρέπει να επιλέξεις ποιοτικούς σπόρους. Το ότι διατηρούμε κάποιες παραδοσιακές ποικιλίες και κάθε χρόνο μαζεύουμε σπόρο για να τον φυτέψουμε ξανά την επόμενη χρονιά, συντελεί στο να χάνει τη βλαστικότητά του, και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μειωμένη φυτρωτικότητα. Επίσης, θα πρέπει να προσέξεις τις συνθήκες κάτω από τις οποίες αποθηκεύεις τους σπόρους σου. Διάλεξε να τους φυλάξεις σε ένα δροσερό μέρος, αποφεύγοντας τις υψηλές θερμοκρασίες και την έκθεσή τους σε άμεσο ηλιακό φως.
Οι σπόροι λαχανικών, ανάλογα το μέγεθός τους, πρέπει να φυτεύονται σε συγκεκριμένο βάθος στο χώμα. Αν τους φυτέψεις πιο βαθιά απ’ ότι πρέπει μπορεί να καθυστερήσει το φύτρωμά τους ή ακόμα και να μη φυτρώσουν ποτέ.
Τέλος, μπορεί να έχεις απώλειες όχι γιατί οι σπόροι λαχανικών που φύτεψες δε φύτρωσαν, αλλά γιατί τους έφαγαν διάφορα έντομα στο έδαφος, όπως μυρμήγκια ή σκουλήκια, ή ακόμη και πουλιά.
Πότε είναι θα έτοιμα τα φυτά που φύτρωσαν από τους σπόρους λαχανικών που φύτεψες ώστε να μεταφυτευτούν?
Τα νεαρά φυτά, που αναπτύχθηκαν από σπόρους λαχανικών, είναι έτοιμα για μεταφύτευση στον κήπο ή στις γλάστρες του μπαλκονιού σου, όταν θα έχουν σχηματίσει 3 – 4 φύλλα. Αυτό συνήθως συμβαίνει 6 – 10 βδομάδες από τη φύτευση των σπόρων ανάλογα το είδος τους. Τη στιγμή αυτή, το φυτό έχει αναπτύξει ικανοποιητικό ριζικό σύστημα και το χώμα γύρω του δε διαλύεται, καθώς θα το αφαιρέσεις από το σπορείο.
Παρακάτω θα βρεις ενδεικτικά τους μήνες που μπορείς να σπείρεις τόσο σε σπορείο, όσο και στον κήπο, καθώς και τους μήνες μεταφύτευσης για τους πιο διαδεδομένους σπόρους λαχανικών:
Αγγούρι, Καρπούζι, Κολοκύθι, Πεπόνι
Εποχή σποράς σε σπορείο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος
Εποχή σποράς στον κήπο: Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος
Μεταφύτευση: Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος
Άνηθος, Μαϊντανός, Σέλινο
Εποχή σποράς σε σπορείο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος
Εποχή σποράς στον κήπο: Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος
Μεταφύτευση: Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος
Αρακάς, Κουκί
Εποχή σποράς στον κήπο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Οκτώβριος, Νοέμβριος
Καλαμπόκι
Εποχή σποράς στον κήπο: Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος
Καρότο, Ραπανάκι
Εποχή σποράς στον κήπο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος
Κουνουπίδι, Λάχανο, Μπρόκολο
Εποχή σποράς σε σπορείο: Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος
Εποχή σποράς στον κήπο: Μάιος, Ιούνιος, Ιούλιος. Αύγουστος
Μεταφύτευση: Ιούλιος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος
Μαρούλι
Εποχή σποράς σε σπορείο: Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Αύγουστος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος
Εποχή σποράς στον κήπο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος
Μεταφύτευση: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος
Μελιτζάνα, Πιπεριά, Τομάτα
Εποχή σποράς σε σπορείο: Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος
Εποχή σποράς στον κήπο: Μάιος, Ιούνιος
Μεταφύτευση: Απρίλιος, Μάιος, Ιούνιος
Σπανάκι
Εποχή σποράς στον κήπο: Φεβρουάριος, Μάρτιος, Σεπτέμβριος, Οκτώβριος, Νοέμβριος
Μην διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για σπόρους λαχανικών!
Ακολουθήστε μας στο Facebook και Instagram.